Προχωρημένες είναι οι διαβουλεύσεις για να πωλεί το Ισραήλ φυσικό αέριο στην Αίγυπτο και να χρησιμοποιεί τα τερματικά υγροποίησης που διαθέτει η τελευταία – Μια εξέλιξη που μπορεί να ανατρέψει δεδομένα και να επηρεάσει την Κύπρο.
Το Ισραήλ και η Αίγυπτος διαπραγματεύονται αυτή την περίοδο συμφωνία πώλησης φυσικού αερίου.
Η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας δεν είναι
κάτι νέο. Μόνο που αυτή τη φορά το φυσικό αέριο δεν θα ρέει από την
Αίγυπτο προς το Ισραήλ, όπως στο παρελθόν, αλλά από την αντίθετη
κατεύθυνση.
Όπως επισημαίνει η ιστοσελίδα Natural Gas Europe, ένα ντιλ με την
Αίγυπτο επιτρέπει στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει αιγυπτιακό τερματικό
υγροποίησης φυσικού αερίου και να αποφύγει επένδυση δισεκατομμυρίων για
κατασκευή τερματικού στο έδαφός του ή και μια συνεργασία με την Κύπρο
για τερματικό στο Βασιλικό.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Το Ισραήλ βασιζόταν σε αιγυπτιακό αέριο για να καλύψει το 40% των εσωτερικών του αναγκών.
Το 2005 οι δύο χώρες υπέγραψαν συμφωνία η οποία προέβλεπε πως η
Αίγυπτος θα προμήθευε το Ισραήλ με 7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm)
φυσικού αερίου κάθε χρόνο για μια περίοδο 20 ετών. Η συμφωνία αποτελούσε
παράρτημα της σημαντικότατης ειρηνευτικής συνθήκης που είχαν υπογράψει
οι δύο χώρες το 1979.
Η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Αιγύπτου τερμάτισε την για
πολλούς αμφιλεγόμενη συμφωνία με το Ισραήλ το 2012. Η απόφαση ελήφθη
αμέσως μετά την εξέγερση στην Αίγυπτο που είχε ως αποτέλεσμα την
ανατροπή της κυβέρνησης Μουμπάρακ.
Ο αγωγός που μετέφερε φυσικό αέριο από την Αίγυπτο στο Ισραήλ και την
Ιορδανία μέσω της ερήμου βομβαρδίστηκε τουλάχιστον 15 φορές.
Ουσιαστικά η κανονική ροή φυσικού αερίου από την Αίγυπτο προς τις δύο
χώρες διακόπηκε από την έναρξη της επανάστασης στην Αίγυπτο.
Η διακοπή υποχρέωσε το Ισραήλ να εισάγει τα αναγκαία για την
εσωτερική αγορά καύσιμα πολύ πιο ακριβά, γεγονός που εκτόξευσε τις
δαπάντες για καύσιμα, αλλά και την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΤΑΙ Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ
Η Αίγυπτος είναι πλούσια σε φυσικό αέριο. Διαθέτει γύρω στα 70
τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tfc) αποδεδειγμένων αποθεμάτων αερίου. Μια
ποσότητα που φθάνει με το παραπάνω για να καλύψει τις ανάγκες της χώρας
για πολλές δεκαετίες.
Παρ' όλα αυτά, λόγω εξαγωγικών δεσμεύσεων, αυξημένης εσωτερικής
κατανάλωσης και παγώματος του προγράμματος διερευνητικών γεωτρήσεων, η
Αίγυπτος υφίσταται τώρα μια κρίση φυσικού αερίου.
Εν τω μεταξύ, η Noble Energy και οι ισραηλινοί εταίροι της Delek και
Avner έχουν προβεί σε σημαντικές ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου,
που επιτρέπουν στο Ισραήλ να διασφαλίσει τις δικές τους ανάγκες και να
έχει ταυτόχρονα σημαντικά έσοδα από εξαγωγές.
ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟΣ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ
Τον Οκτώβριο 2013, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, επικύρωσε
απόφαση του υπουργικού συμβουλίου για εξαγωγή γύρω του 40% των
αποθεμάτων φυσικού αερίου.
Με δεδομένα τα προβλήματα σε σχέση με το φυσικό αέριο που
αντιμετωπίζουν η Αίγυπτος και η Ιορδανία, το Ισραήλ θα αρχίσει τις
εξαγωγές στην άμεση γειτονιά του.
Στην Αίγυπτο που δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της,
εντός και εκτός, και στην Ιορδανία που έχει δεχθεί πλήγμα από τη διακοπή
παροχής αιγυπτιακού φυσικού αερίου.
ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΡΜΑΤΙΚΟ
Οι εξαγωγές προς την Αίγυπτο, αναφέρει το Natural Gas Europe θα
επιτρέψουν στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει το αιγυπτιακό τερματικό
υγροποίησης φυσικού αερίου.
Το γεγονός δίνει τη δυνατότητα στο Ισραήλ να αποφύγει επένδυση σε
δικό του τερματικό, ένα δαπανηρό έργο, που απαιτεί επένδυση
δισεκατομμυρίων, ή ακόμα και να συνεργαστεί με την Κύπρο για τερματικό
στο Βασιλικό.
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι στην Αίγυπτο διαθέτει μονάδα υγροποίησης και
η εταιρεία ΕΝΙ. Το τερματικό είναι έτοιμο και δεν χρησιμοποιείται.
Μάλιστα, όπως έχει γράψει εδώ και βδομάδες το newzup.net, η ΕΝΙ μέσω
της ιταλικής κυβέρνησης έχουν ήδη προτείνει στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει
τη μονάδα στην Αίγυπτο για εξαγωγές.
ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ
Παρ' όλα αυτά, μια συνεργασία Ισραήλ – Αιγύπτου στον τομέα της ενέργειας παραμένει πολιτικά ευαίσθητη.
Το ίδιο ευαίσθητη πολιτικά είναι και μια συμφωνία για προμήθεια
φυσικού αερίου μεταξύ του Ισραήλ και της Ιορδανίας. Οι δύο χώρες
πρόσφατα υπέγραψαν συμφωνία διαμοιρασμού υδατικών αποθεμάτων.
Σημειώνεται, όμως, ότι ντιλ για το αέριο δεν έχει φθάσει καν σε τελικό
στάδιο διαπραγμάτευσης.
ΑΣΑΦΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, αυτή την περίοδο δεν είναι σαφής ένας ολοκληρωμένος ενεργειακός χάρτης για την περιοχή.
Η Κύπρος, που πιέζεται και από τις υποχρεώσεις του μνημονίου,
εξακολουθεί να ελπίζει πως το Ισραήλ θα επιλέξει να μοιραστεί μαζί της
τα έξοδα και να εξάγει το φυσικό του αέριο στις διεθνείς αγορές μέσω του
τερματικού στο Βασιλικό.
Η συγκεκριμένη αποτελεί μία από τις επιλογές του Ισραήλ και θα πρέπει
η Κύπρος να κινηθεί γρήγορα και με συμφέρουσες προτάσεις αν θέλει να
καταστήσει το Ισραήλ στρατηγικό εταίριο στο τερματικό.
(cytoday.eu, 02/01/2014)