Το Παράδειγμα του Κατάκολου Οδηγός για την Αξιοποίηση Παρόμοιων Κοιτασμάτων σε Άλλες Περιοχές της Ελλάδας

Το Παράδειγμα του Κατάκολου Οδηγός για την Αξιοποίηση Παρόμοιων Κοιτασμάτων σε Άλλες Περιοχές της Ελλάδας
του Κ. Ν. Σταμπολή
Πεμ, 13 Μαρτίου 2014 - 09:25
Με την πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΚΑ να προτείνει ως ανάδοχο για το κοίτασμα του Κατάκολου την κοινοπραξία Energean Oil & Gas/ Trajan Oil & Gas/ Schlumberger ,μετά την ομόφωνη εισήγηση της επιτροπής αξιολόγησης, ολοκληρώθηκε ουσιαστικά το δεύτερο μέρος του διαγωνισμού Open Door για τα τρία γνωστά κοιτάσματα της Δυτικής Ελλάδας, δηλ. Ιωάννινα, Πατραϊκός Κόλπος και Κατάκολο με την ανάδειξη των αντιστοιχούντων αναδόχων.

Με την πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΚΑ να προτείνει ως ανάδοχο για το κοίτασμα του Κατάκολου την κοινοπραξία Energean Oil & Gas/ Trajan Oil & Gas/ Schlumberger ,μετά την ομόφωνη εισήγηση της επιτροπής αξιολόγησης, ολοκληρώθηκε ουσιαστικά το δεύτερο μέρος του διαγωνισμού Open Door για τα τρία γνωστά κοιτάσματα της Δυτικής Ελλάδας, δηλ. Ιωάννινα, Πατραϊκός Κόλπος και Κατάκολο με την ανάδειξη των αντιστοιχούντων αναδόχων. Το Κατάκολο το οποίο είχε μείνει τελευταίο , λόγω κάποιων διαδικαστικών εμπλοκών, αφού είχαν προηγηθεί τα Ιωάννινα και ο Πατραϊκός, με τις κοινοπραξίες Energean Oil & Gas και ΕΛΠΕ να αναλαμβάνουν αντίστοιχα τις παραχωρήσεις, αν και μικρό σε μέγεθος αποτελεί το μόνο κοίτασμα με βεβαιούμενα αποθέματα.

Να θυμίσουμε ότι η επιλογή του σχήματος Energean Oil & Gas - Trajan Oil & Gas Ltd - Schlumberger για την περιοχή του Κατάκολου, έγινε υποχρεωτική μετά την αποτυχία σύμπραξης της παραπάνω κοινοπραξίας με το σχήμα της GreKoil που επίσης είχε καταθέσει προσφορά για την από κοινού διαμόρφωση κοινής πρότασης. Τη λύση της υποχρεωτικής σύμπραξης των δύο σχημάτων είχε συστήσει το ΥΠΕΚΑ, με το αιτιολογικό ότι οι δύο προσφορές είχαν ελάχιστες διαφορές. Ωστόσο στη συνέχεια διαφάνηκε ότι ο κύριος μέτοχος της GreKoil, η εταιρεία Viking αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα με τη διαχείριση παραχωρήσεων σε διάφορες χώρες και αδυνατούσε να προσκομίσει τις απαραίτητες εγγυήσεις για τη συμμετοχή της στο επενδυτικό πρόγραμμα του Κατάκολου. Έτσι με καθυστέρηση πολλών μηνών, η αρμόδια επιτροπή του ΥΠΕΚΑ κατέληξε στο αυτονόητο, δηλαδή στην επιλογή της κοινοπραξίας υπό την Energean, με την οποία θα διαπραγματευθεί τους επιμέρους όρους της σύμβασης παραχώρησης για την περιοχή του Κατάκολου.

 

Σύμφωνα με στελέχη της Energean Oil & Gas από τη στιγμή που θα ληφθούν οι απαραίτητες άδειες, η παραγωγή από το συγκεκριμένο κοίτασμα μπορεί να ξεκινήσει σχετικά σύντομα με χερσαίες και όχι θαλάσσιες εγκαταστάσεις(δηλ. πλατφόρμες) καθ’ότι το κοίτασμα βρίσκεται σε εγγύς απόσταση από την ξηρά. Έτσι προβλέπεται ν’ ακολουθηθεί η μέθοδος του horizontal drilling, κάτι που φαίνεται ότι αποδέχεται η τοπική κοινωνία η οποία βάση τελευταίας δημοσκόπησης τάσσεται σαφώς υπέρ της εκμετάλλευσης του κοιτάσματος με μία αποδοχή που φθάνει το 80%.

 

Το κοίτασμα πετρελαίου του Δυτικού Κατάκολου ανακαλύφθηκε από τη Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου το 1981-1982 στη θαλάσσια περιοχή 3χλμ νοτιοδυτικά του ακρωτηρίου Κατάκολο στη ΒΔ Πελοπόννησο. Ήταν αποτέλεσμα συστηματικών ερευνών της ΔΕΠ με χρήση γεωλογικών, σεισμικών και γεωτρητικών μεθόδων.Τα βασικά χαρακτηριστικά του κοιτάσματος έχουν ως εξής:

­ Ροή ΦΑ από δύο διαστήματα με ρυθμό 11-12 εκ.κυβ.πόδια/ημέρα,

­ Στο δεύτερο πηγάδι ροή πετρελαίου με ρυθμό 1000-1500 βαρ./ημέρα

­ Βάθος ταμιευτήρα : 2400-2600μ

­ Δύο πηγάδια και μια πλαγιογεώτρηση από το πρώτο

­ Βάθος θάλασσας : 200-35- μ.

­ Μικρή απόσταση από τη στεριά (3-4χλμ)

Το κοίτασμα υπολογίζεται ότι περιέχει 4-6 εκατ. βαρέλια απολήψιμα αποθέματα (16-24 εκατ. βαρέλια επιτόπου). Το κοίτασμα ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο και παραμένει ανεκμετάλλευτο, παρά τις υψηλές τιμές πετρελαίου των τελευταίων ετών. Όπως κατ΄επανάληψη έχει τονισθεί από γεωλόγους πετρελαίου σε συνέδρια στο εξωτερικό αλλά και σε σειρά συνεδρίων και workshops του ΙΕΝΕ( www .iene .gr και www .iene .eu ) η αξιοποίηση του κοιτάσματος του Κατάκολου μπορεί ν ‘ αποτελέσει μοντέλο για νέες εκμεταλλεύσιμες ανακαλύψεις στην χώρα, σε σύγκριση με άλλα εντοπισθέντα κοιτάσματα στη Δ. Ελλάδα αλλά και ευρύτερα για τον απλούστατο λόγο ότι το Κατάκολο έχει βεβαιωμένα αποθέματα (αποτέλεσμα του γεωτρητικού προγράμματος της ΔΕΠ το 1982-1983, που οδήγησε εξ’ άλλου στην ανακάλυψη του.) Μπορεί αυτή τη στιγμή οι περισσότεροι γεωλόγοι πετρελαίου να υποστηρίζουν ότι βάση των γνωστών στοιχείων τα αποθέματα ( proven reserves) του Κατάκολου φθάνουν μόλις τα 5.0 εκατ. βαρέλια, όμως η μακρόχρονη εμπειρία του Πρίνου και αυτή από άλλες παρόμοιες γεωλογικές δομές δείχνει ότι τα τελικά τα αξιοποιήσιμα αποθέματα μπορεί να είναι μεγαλύτερα και να πλησιάσουν ακόμη τα 10.0 με 12.0 εκατ. βαρέλια. Σε κάθε περίπτωση αυτό που πρέπει να τονισθεί είναι ότι το Κατάκολο αποτελεί ένα κοίτασμα σχεδόν έτοιμο προς εκμετάλλευση αφού η επιπλέον γεωλογική και γεωφυσική έρευνα που θα χρειασθεί, (2 D και 3 D) είναι ελαχίστη. Το οποίο σημαίνει ότι τώρα που ορίσθηκε ανάδοχος, και αφού πρώτα υπογραφεί η σχετική σύμβαση παραχώρησης, η εκμετάλλευση του κοιτάσματος μπορεί να ξεκινήσει άμεσα, ακόμη εντός του 2016. Μία καθ’ όλα θετική εξέλιξη αφού θα στείλει τα σωστά μηνύματα προς τους ξένους επενδυτές και τις μεγάλες πετρελαϊκές ότι επιτέλους στην Ελλάδα τα πράγματα στο χώρο των ερευνών και εκμετάλλευσης, το γνωστό upstream, προχωρούν και έχουν αρχίσει να εξελίσσονται με πιο ικανοποιητικούς ρυθμούς.

Σε ότι αφορά δε την προβλεπόμενη παραγωγή του κοιτάσματος του Κατάκολου, εκτιμάται ότι αυτή μπορεί να κυμανθεί μεταξύ 2.000 και 2.500 βαρέλια την ημέρα, ένα νούμερο που θα εξαρτηθεί κυρίως από τις πιέσεις που θα διαπιστωθούν αφής στιγμής ολοκληρωθεί η πρώτη ερευνητική γεώτρηση. Ο πλέον σημαντικός παράγων όμως στην περίπτωση του Κατάκολου δεν είναι τόσο το μέγεθος της παραγωγής όσο η αμεσότητα που αυτό προσφέρει και η προοπτική έναρξης παραγωγής από ένα δεύτερο κοίτασμα στη χώρα πέραν του Πρίνου, το οποίο να θυμίσουμε ότι παράγει πετρέλαιο ανελλιπώς από το 1981 μέχρι σήμερα. Να σημειώσουμε δε ότι σαν το Κατάκολο υπάρχουν τουλάχιστον άλλα δέκα(10) μικρού μεγέθους κοιτάσματα σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδας αλλά και στην Βόρεια Ελλάδα (λ.χ. Θερμαϊκός, Χαλκιδική, Δυτική Θράκη) τα οποία μπορεί να αξιοποιηθούν. Αυτό ασφαλώς θα εξαρτηθεί κατά πόσο το Δημόσιο θα μπορέσει να κινηθεί με συντεταγμένο τρόπο , να στελεχώσει με επάρκεια τον νέο φορέα ( την ΕΔΕΥ) και να χαράξει ένα ρεαλιστικό προγραμματισμό. Με την οικονομία να παραμένει δέσμια των εισαγωγών πετρελαίου- το οποίο αντιστοιχεί πάνω από το 50% του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών-κάθε βαρέλι που μπορεί να παράξει η χώρα από εγχώρια κοιτάσματα είναι προς όφελος της.