Μπορεί το θέμα της επάρκειας εφοδιασμού με φυσικό
αέριο για τη χειμερινή σαιζόν να είναι στην κορυφή της επικαιρότητας και του
ενδιαφέροντος πανευρωπαϊκά, ωστόσο, υπάρχουν μια σειρά ζητήματα, ήσσονος
σημασίας, ενδεχομένως, εκτός συνόρων, αλλά άκρως σημαντικά για την εγχώρια
αγορά ηλεκτρισμού. Και είναι αυτά που προβληματίζουν ήδη και θα απασχολήσουν
ακόμη περισσότερο τόσο τους παίκτες της αγοράς, όσο και τους αρμόδιους
θεσμικούς φορείς. Κι αυτό γιατί έχουν να κάνουν με νέα δεδομένα που θα ισχύσουν
πιθανόν από το 2015 και θα αλλάξουν τη μορφή της αγοράς, όπως τουλάχιστον τη
γνωρίζαμε ως τώρα.
Ο Σεπτέμβρης, αν και ένατος, κατά σειρά μήνας του
έτους, έχει ταυτιστεί παραδοσιακά με ενάρξεις και ξεκινήματα, καθώς η θερινή ραστώνη
αναστέλλει δραστηριότητες, αναβάλει αποφάσεις και μεταθέτει ενέργειες, δίνοντας
έτσι και μια ευκαιρία ανακωχής και ανάπαυλας σε αντιπαλότητες και αντιμαχόμενα
στρατόπεδα. Ίσως και μια δυνατότητα ανανέωσης και ενίσχυσης δυνάμεων για όσα
έπονται. Είναι χρήσιμη, συνεπώς, μια καταγραφή του τι έγινε στο μεσοδιάστημα
του ενός χρόνου από πέρυσι τέτοιο καιρό ως σήμερα και το τι υπάρχει για να
γίνει από εδώ και πέρα.
Ο απολογισμός αποδεικνύει για πολλοστή φορά ότι τα
κρίσιμα και αναγκαία βήματα για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις γίνονται με
ρυθμό χελώνας. Η λογική του «να μην σπάσουμε αυγά» εξακολουθεί και ταλαιπωρεί
την ενεργειακή αγορά και όχι μόνον. Και δεν φθάνει αυτό, η αποσάθρωση της
δημόσιας μηχανής - μπορεί κανείς να το διαπιστώσει πηγαίνοντας σε οποιαδήποτε
δημόσια υπηρεσία - συν την περιορισμένη ρευστότητα συνθέτουν ένα σκηνικό
απογοητευτικό. Για να μην μιλήσουμε για την ασυνεννοησία μεταξύ των υπουργείων.
Λες και μιλούν διαφορετική γλώσσα.
Πρώτο ζήτημα που εξακολουθεί και αποτελεί προϊόν
διαβούλευσης είναι η αναδιοργάνωση της ηλεκτρικής αγοράς. Οι δημοπρασίες τύπου
ΝΟΜΕ, μετά τις διασταυρούμενες ισχυρές αντιδράσεις που υπήρξαν πριν από το
καλοκαίρι, τέθηκαν εκ νέου σε δημόσια διαβούλευση και για τις εξειδικευμένες
προτάσεις της ΡΑΕ έχει δοθεί προθεσμία ως τις 15 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να
κατατεθούν οι απόψεις των εμπλεκόμενων μερών. Ο Ρυθμιστής έχει θέση ως
ημερομηνία έναρξης των δημοπρασιών τις 20 Φεβρουαρίου 2015. Να το δούμε και να
μην το πιστέψουμε.
Υπό επανεξέταση έχει τεθεί και ο μηχανισμός
διασφάλισης επαρκούς ισχύος, μέσω των ΑΔΙ. Κι αυτό το θέμα είναι σε φάση
διαβούλευσης, που πήρε μάλιστα παράταση ως τις 17 Σεπτεμβρίου. Ας περιμένουμε
να διαβάσουμε τις θέσεις που θα κατατεθούν για να αντιληφθούμε πόσο εύκολα ή δύσκολα
θα περάσουν οι νέες ρυθμίσεις.
Από 1ης Ιουλίου καταργήθηκε το
cost
recovery. Όμως, πυκνώνουν οι
φωνές, κυρίως, από την πλευρά των ανεξάρτητων παραγωγών, για τη σκοπιμότητα της
απόφασης, πράγμα που σημαίνει ότι κι αυτό θα τεθεί εκ νέου στο τραπέζι των συζητήσεων.
Το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων στον ενεργειακό τομέα,
από την άλλη πλευρά, μοιάζει να είναι κάτι σαν ανέκδοτο. Με αιχμή τη «μικρή
ΔΕΗ», αλλά και την πώληση του 17% της ΔΕΗ, είναι ζητήματα που καίνε και
παραμένει ερωτηματικό αν η παρούσα κυβέρνηση θα τα «αναστήσει», με τα «κάστανα»
της Προεδρικής Εκλογής στα χέρια της και
την εκλογολογία να είναι διαρκώς παρούσα. Συνεχιζόμενη εκκρεμότητα αποτελεί και
η ολοκλήρωση της πώλησης του ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη
Socar. Αφού η Κομισιόν έδωσε το «πράσινο
φως» , όπως επέμεναν πολλά δημοσιεύματα πριν από το καλοκαίρι, γιατί δεν είδαμε
ως τώρα την επίσημη μεταβίβαση με τις συνακόλουθες τελετές;
Ζήτημα που κινείται με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς
είναι και το θέμα των ερευνών για υδρογονάνθρακες σε Ιωάννινα, Κατάκολο και
Πατραϊκό Κόλπο. Μόλις στις 28 Αυγούστου κατατέθηκαν στη Βουλή οι σχετικές
συμβάσεις για έγκριση και ψήφιση. Υπομονή να υπάρχει.
Αλλά για να μην κατηγορηθούμε ως γκρινιάρηδες και
μηδενιστές, προχώρησαν και κάποια πράγματα. Ολοκληρώθηκε, επιτέλους, χωρίς
αναταράξεις, ο διαγωνισμός του ΑΔΜΗΕ για τη διασύνδεση των Κυκλάδων και
αναμένεται οι εργασίες να δρομολογηθούν από το Φθινόπωρο. Ο ΛΑΓΗΕ έθεσε σε
λειτουργία το νέο μηχανισμό εκκαθάρισης του ημερήσιων συναλλαγών ηλεκτρικής
ενέργειας, γεγονός που μηδενίζει την έκθεση του σε κακοπληρωτές.
Αλλά δεν φτάνουν αυτά για να ισχυρισθεί κανείς ότι
προωθούνται ρυθμίσεις και αποφάσεις στην αγορά. Μάλλον, μοιάζουν με σταγόνα
στον ωκεανό. Χωρίς πολιτική βούληση, θαρραλέα και σθεναρή, οι δυνάμεις της
αδράνειας ελλοχεύουν στη γωνία.