Το ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών
ανέδειξε πάλι την τραγική έλλειψη στρατηγικής και μακρόπνοου σχεδιασμού που
αναδύεται από το δεκαετές πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ. Το
energia.
gr
ασχολήθηκε επισταμένα με το θέμα ήδη
από τον περασμένο Αύγουστο όπου σε εκτενή και τεκμηριωμένη ανάλυση είχαμε ασκήσει
την δέουσα κριτική στο δεκαετές αναπτυξιακό πρόγραμμα του εθνικού συστήματος (ΕΣΦΑ)
το οποίο παρουσίασε η διοίκηση του ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης της
ΡΑΕ (βλ. Τετάρτη, 6 Αυγούστου 2014, "
Από Έλλειψη Μακρόπνοης Στρατηγικής Πάσχει το Δεκαετές Πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ").
Τότε σημειώναμε ότι δεδομένης της
μεγάλης αλλαγής που προκάλεσε η κρίση στην ελληνική οικονομία και οδήγησε σε
μειώσεις της κατανάλωσης και αλλαγή στα καταναλωτικά πρότυπα, ο ΔΕΣΦΑ
αναγνωρίζει πλέον ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για σημαντική αύξηση της ζήτησης
φυσικού αερίου μέσα στα επόμενα χρόνια. Με βάση την παραδοχή αυτή,
αναθεωρούνται όλες οι προηγούμενες αισιόδοξες προβλέψεις και υιοθετείται ένα
πρόγραμμα το οποίο χαρακτηρίζεται μεν από ρεαλισμό, αλλά και από περιορισμένες
προσδοκίες, όπως παρατηρούσαν στελέχη της αγοράς.
Άλλο πράγμα όμως είναι ο ρεαλισμός
και η αναπροσαρμογή των επενδυτικών επιλογών ώστε να συμβαδίζουν με τα νέα
δεδομένα της αγοράς (δηλ. μειωμένη κατανάλωση, μειωμένο ΑΕΠ) και άλλο η
ηθελημένη απεμπόληση ενός σοβαρού γεωστρατηγικού πλεονεκτήματος (
asset), το οποίο απεκτήθη με πολύ κόπο και
σε διάστημα πολλών ετών. Διότι η απένταξη από το 10ετές του διασυνδετηρίου
αγωγού
ITGI, ενός ώριμου έργου όπως είναι ο αγωγός Ελλάδας – Ιταλίας μόνο αυτό
μπορεί να σημαίνει. Βάσει της ιδιότυπης λογικής της διοίκησης του ΔΕΣΦΑ σύμφωνα
με την οποία ο διαχειριστής απομακρύνει τον εαυτό του οριστικά από την
προοπτική υλοποίησης του αγωγού
ITGI, καθώς τον απενέταξε από τον σχεδιασμό και τυπικά,
παρά το γεγονός ότι το έργο έχει εγκριθεί και συμπεριληφθεί στα έργα κοινού
ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό σημαίνει στην πράξη, ότι ο ΔΕΣΦΑ,
ως έχει πράξει με τον αγωγό
TAP, θα ασχοληθεί στο εξής ενδεχομένως μονάχα με το
σκέλος της λειτουργίας και συντήρησης του
ITGI, σε μια πιθανή πλήρη αναβίωσή του (χερσαίο
και υποθαλάσσιο τμήμα) από την ΔΕΠΑ/
Poseidon ή κάποιο διάδοχο επιχειρηματικό
σχήμα.
Όμως το έργο του
ITGI
δεν είναι ένα περιθωριακό και ήσσονος
σημασίας έργο το οποίο μπορεί η οποιαδήποτε διοίκηση του ΔΕΣΦΑ να καταργεί κατά
το δοκούν από την μία ημέρα στην άλλη, γιατί αποτελεί μία στρατηγική επιλογή
διαδοχικών κυβερνήσεων από το 2003 και μετά. Το γεγονός ότι προχωρεί επενδυτικά
το έργο του αγωγού
TAP δεν σημαίνει ότι αυτομάτως μπορεί να καταργηθεί μία βασική
ακόμη ενεργειακή γέφυρα μεταξύ Βαλκανίων και Ευρώπης, η οποία χάρη στις
προσπάθειες της ΔΕΠΑ και της
Edison συνεχίζει να αποτελεί ένα έργο με προοπτική. Και αυτό
γιατί όπως δείχνουν τα νούμερα, τα οποία δεν ψεύδονται, ο
TAP λόγω περιορισμένης χωρητικότητας
αδυνατεί να προσφέρει μία αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα προμήθειας της
Ευρώπης. Πέρα από τον προφανή ρόλο μεταφοράς επιπλέον ποσοτήτων αερίου από
Ανατολή προς Δύση (μηδέ εξαιρουμένης μίας αυριανής διασύνδεσης με τον αγωγό
East
Med)
o
ITGI έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο (βλέπε
reverse
flow) που να
επιτρέπει την μεταφορά αερίου από την
Νότιο Ιταλία, η οποία ως γνωστό είναι αποδέκτης σοβαρών ποσοτήτων Αλγερινού
φυσικού αερίου, προς την Ελλάδα και από εκεί στα υπόλοιπα Βαλκάνια.
Εύλογα λοιπόν η διοίκηση της
εταιρείας
IGI
Poseidon (ΔΕΠΑ-
Edison) που είναι φορέας υλοποίησης του έργου, με επιστολή
της στη ΡΑΕ, (την υπογράφουν ο Γιώργος Σπανούδης πρόεδρος της ΔΕΠΑ και της
Poseidon και
Elio
Ruggeri
CEO της
Poseidon), στο πλαίσιο της δημόσιας
διαβούλευσης για το δεκαετές πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ, ασκεί δριμεία κριτική κατά
του Διαχειριστή Συστήματος Φυσικού Αερίου για την απόφασή του αυτή.
Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζουν μεταξύ
άλλων αναιτιολόγητη και δυνητικά παράνομη την απόφαση του ΔΕΣΦΑ, από την στιγμή
που το συγκεκριμένο έργο έχει επιλεγεί από την ΕΕ ως έργο κοινού ενδιαφέροντος (
Project
of
Common
Interest-
PCI) το οποίο θα συμβάλλει στη διαφοροποίηση
των πηγών εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο. Ζητούν δε την παρέμβαση της
Ρυθμιστικής Αρχής προς το ΔΕΣΦΑ, προκειμένου ο τελευταίος να εντάξει εκ νέου το
έργο στο δεκαετές του πρόγραμμα.
Είναι πολύ λυπηρή αλλά και συγχρόνως
άκρως ανησυχητική η διαπίστωση ότι οι πραγματικοί λόγοι που υπαγόρευσαν την
ολέθρια αυτή απόφαση της διοίκησης του ΔΕΣΦΑ έχουν να κάνουν άμεσα με
μικροπολιτικά συμφέροντα (βλέπε κόντρα μεταξύ ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ και των πολιτικών
ηγεσιών που προΐστανται των δύο εταιρειών, που ουσιαστικά είναι μία αφού ο
ΔΕΣΦΑ στα χαρτιά παραμένει θυγατρική της ΔΕΠΑ!) και με μία νοσηρή αντίληψη περί
οικονομίας η οποία ουδόλως λαμβάνει υπ’ όψιν της τα ευρύτερα γεωπολιτικά
συμφέροντα της χώρας. Μία απόφαση η οποία επιπλέον χαρακτηρίζεται από μία
στενότητα πνεύματος αλλά και από έλλειψη οράματος και πίστης ως προς τις
δυνατότητες της χώρας, παράγοντες που είναι απαραίτητοι εάν η χώρα είναι ποτέ
να εξέλθει από την βαθειά κρίση στην οποία ευρίσκεται τα τελευταία έξι χρόνια.