Ως ένθερμοι υποστηρικτές της βιωματικής μάθησης θα επιχειρήσουμε να
διατυπώσουμε ένα σχήμα προς προβληματισμό και συζήτηση. Φαντασθείτε μία
οικογένεια πενταμελή, η οποία διαθέτει ένα χ ποσό για τη διαβίωση της,
χωρίς δυνατότητα να βρει άλλους πόρους. Κάθε μέλος αυτής της οικογένειας
έχει ορισμένες ανάγκες, που πρέπει να καλυφθούν. Εύλογα ο πατριάρχης
της οικογένειας οφείλει να αρκεσθεί στο συγκεκριμένο χ ποσό, το οποίο θα
πρέπει να διανείμει στα μέλη της. Όποιος πάρει ένα μέρος του, σημαίνει
αυτόματα ότι θα το στερηθεί κάποιος άλλος, αφού, όπως προείπαμε, δεν
υπάρχουν άλλα έσοδα. Έτσι, η ικανοποίηση των αναγκών ενός μέλους θα
συνεπάγεται τη στέρηση ενός άλλου. Λύνεται έτσι το επιτακτικό πρόβλημα
διαβίωσης της οικογένειας; Η απάντηση στη διακριτική ευχέρεια σας.
Κάτι
αντίστοιχο συμβαίνει και στην ενεργειακή αγορά. Τα έσοδα της, εξαιτίας
των χρόνιων στρεβλώσεων της, παραμένουν εξαιρετικά περιορισμένα και κάθε
φορά απειλείται με κραχ. Το οποίο μοιάζει κυριολεκτικά με το ανέκδοτο
του τσοπάνη και του λύκου. Όταν θα συμβεί κανείς δεν θα το πιστεύει.
Όμως, η πραγματικότητα είναι ασφυκτική. Η ΔΕΗ, που παραμένει ο κυρίαρχος
προμηθευτής στην περίκλειστη λιανική αγορά, δεν μπορεί να εισπράξει τις
οφειλές των πελατών της από τα τιμολόγια. Οι λόγοι γνωστοί και
πολυαναλυμένοι. Έτσι, όμως, δεν μπορεί να εισπράξει και τα έσοδα για το
ΕΤΜΕΑΡ, γα το λιγνιτικό τέλος, για τις ΥΚΩ, κλπ, κλπ. Αφού, λοιπόν, δεν
εισπράττει δεν μπορεί να αποδώσει τα ποσά αυτά στον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος
πρέπει να τα δώσει στο ΛΑΓΗΕ για να πληρωθούν οι πράσινοι παραγωγοί.
Και
αρχίζει το γνωστό ντόμινο. Ο μεν ΑΔΜΗΕ, που έχει την ευθύνη να συλλέγει
από τους προμηθευτές τους πόρους του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΑΠΕ,
φορτώνεται με επισφάλειες, που «μαυρίζουν» τα οικονομικά του. Ναι, αλλά
θέλουμε να πουλήσουμε τον ΑΔΜΗΕ. Και τι θα κάνουμε; Ποια είναι η πιο
εύκολη λύση; Μα, να περάσουμε την αρμοδιότητα αυτή στο ΛΑΓΗΕ κι αυτός ας
κόψει το λαιμό του. Όταν θα έρθει η ώρα να ιδιωτικοποιηθεί και ο ΛΑΓΗΕ,
κάποια λύση θα βρεθεί τότε.
Πάμε στην άλλη πλευρά. Το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας είναι
δυσβάστακτο. Καμία αντίρρηση. Η πολιτεία έχει αναζητήσει διάφορες
λύσεις, ανάμεσα τους και η αντιστάθμιση για τους ρύπους. Από πού θα
βρεθούν χρήματα, για να επιστραφούν στις ενεργοβόρες βιομηχανίες; Από
τον κρατικό κορβανά, που είναι μείον; Από κάποια άλλη πηγή, ίσως; Και
ποιά; Όχι. Η μείωση του ενεργειακού κόστους μέσω της αντιστάθμισης για
τη βιομηχανία θα προέλθει από τις δημοπρασίες των δικαιωμάτων ρύπων. Μα
τα έσοδα αυτά χρειάζονται για να μειωθεί ή και να μηδενισθεί το έλλειμμα
του Λογαριασμού για τις ΑΠΕ. Και τι με αυτό; Θα το μοιρασθούν. Και οι
πληρωμές των παραγωγών της αγοράς; Ε, καλά, έχουν συνηθίσει στις
καθυστερήσεις, άλλη μία δεν θα τους πειράξει.
Εάν αυτό συνιστά
μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της αγοράς, άρση των στρεβλώσεων της και
ενίσχυση του ανταγωνισμού της, τότε εμείς πρέπει να κάνουμε λάθος. Κοινή
λογική χρειάζεται. Με το να επιχειρούμε να λύσουμε πυροσβεστικά τα
προβλήματα της αγοράς, δημιουργώντας νέα, το μόνο που θα καταφέρουμε
είναι να εξαντλήσει τα όρια της και να βρεθεί σε αδιέξοδο. Όχι δηλαδή
ότι δεν βρίσκεται ήδη σε αδιέξοδο τώρα. Παραμένει ρηχή, η ρευστότητα της
είναι δεδομένη και μονίμως στο κόκκινο και από αυτήν επιχειρούμε να
κλείσουμε τρύπες. Σβήνουμε μια φωτιά, ανάβουμε άλλη. Αυτή φαίνεται να
είναι η τακτική που επιλέγεται. Αντί να ληφθούν τολμηρές αποφάσεις που
θα συμβάλουν στην πλήρη αναδιάρθρωση της και την προσαρμογή της στα
κοινοτικά δεδομένα, προσφεύγουμε σε επιλογές που καταλήγουν να
ανακυκλώνουν τα προβλήματα της. Ούτε σε τριτοκοσμική χώρα δεν συμβαίνουν
αυτά. Εύγε μας!