Η Νοτιοανατολική Ευρώπη μπορεί να γίνει ένας ενεργός
«παίκτης» στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, ωστόσο, για να καταστεί αυτό εφικτό απαιτείται
να αντιμετωπιστούν μία σειρά από ζητήματα σχετικά με το ενεργειακό μείγμα. Σε αυτά
περιλαμβάνονται η εξάρτηση από εισαγωγές ενέργειας, παραγωγικές εγκαταστάσεις
που βρίσκονται σε κακή κατάσταση καθώς και ανεπαρκείς υποδομές. Αυτό αναφέρει
σε πρόσφατη έκθεσή της η εταιρεία συμβούλων
A.
T.
Kearney,με έδρα το Σικάγο,
σύμφωνα με άρθρο του
SeeNews.
Η εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1926, διαθέτει 59 γραφεία σε 40 χώρες σε ολόκληρο
τον κόσμο.
Η ΝΑ Ευρώπη είναι υπερβολικά εξαρτημένη από κάρβουνο υψηλής έντασης άνθρακα, ενώ
δεν αξιοποιεί πλήρως την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Οι χώρες της περιοχής
εκπέμπουν, συνολικά, 30% περισσότερο διοξείδιο άνθρακα για μία μονάδα ενέργειας
σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 27 χωρών της ΕΕ και παραμένουν σε μεγάλο βαθμό
εξαρτημένες από εισαγωγές σε αργό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό,
αναφέρει η έκθεση της
A.
T.
Kearney που καλύπτει την
Σλοβενία, την Κροατία, την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, την ΠΓΔΜ, την
Σερβία και το Κόσσοβο.
Η συμβουλευτική εταιρεία συνιστά στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης
να συνεργαστούν για την βελτιστοποίηση της τεχνολογίας και των επενδύσεων σε εξοπλισμό
με στόχο να μειώσουν τις απώλειες στην παραγωγή, την μεταφορά και τη διανομή ηλεκτρισμού,
την προσέλκυση επενδύσεων στις ΑΠΕ, καθώς και να εναρμονίσουν την νομοθεσία τους
με τους κανονισμούς του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου της Ε.Ε.
Στη σκιά της κρίσης στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία, η
ενεργειακή ασφάλεια έχει καταστεί όλο και πιο πιεστικό ζήτημα για την ΝΑ Ευρώπη
και την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά. Συνεπώς, είναι απαραίτητη η καλύτερη και πιο ευέλικτη
συνεργασία ανάμεσα σε όλους τους περιφερειακούς και Ευρωπαίους εταίρους στα επόμενα
χρόνια, μέσω της ανάπτυξης ενός κοινού ενεργειακού
master
plan
για
την ΝΑ Ευρώπη, τονίζει η έκθεση.
Η ζήτηση για πετρελαιοειδή ξεπερνά την παραγωγή
της περιοχής
Η ζήτηση πετρελαϊκών προϊόντων ξεπερνά την εγχώρια παραγωγή στις χώρες της ΝΑ
Ευρώπης, καθώς οι τελευταίες διαθέτουν πολύ μικρά αποθέματα πετρελαίου, γεγονός
που τις καθιστά σε μεγάλο βαθμό καθαρούς εισαγωγείς αργού. Μόνο το 20% του
πετρελαίου που επεξεργάζονται τα διυλιστήρια της περιοχής προέρχεται από πεδία της
ΝΑ Ευρώπης λόγω εξάντλησης των όσων ήδη υφίστανται και των περιορισμένων
προοπτικών για ανακαλύψεις νέων.
Την ίδια
στιγμή, κάποιες χώρες της περιοχής, όπως π.χ. η Σερβία, διαθέτουν σημαντικά
αποθέματα σχιστολιθικών πετρωμάτων τα οποία είναι κατάλληλα για παραγωγή
πετρελαίου, ωστόσο δεν διαθέτουν ακόμη την τεχνολογία ή δεν έχουν αναπτύξει
κατάλληλο επιχειρηματικό πλάνο για την αξιοποίηση των αποθεμάτων αυτών, τονίζει
η εταιρεία
συμβούλων
A.
T.
Kearney.
Το επιχειρησιακό μοντέλο των διυλιστηρίων
της ΝΑ Ευρώπης χρειάζεται αναθεώρηση
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης, στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια, όλα τα
διυλιστήρια της περιοχής - εκτός από ένα – θα πρέπει να αλλάξουν το μοντέλο
λειτουργίας τους, να συγχωνευθούν σε περιφερειακό επίπεδο ή και να κλείσουν,
καθώς έχουν υπερβάλλουσα δυναμικότητα και έλλειψη λειτουργικής
αποτελεσματικότητας, ενώ παράγουν περιορισμένες ποσότητες προστιθέμενης αξίας
πετροχημικών προϊόντων και λιπαντικών.
Λαμβάνοντας υπ΄όψιν αυτά τα δεδομένα, τα διυλιστήρια της ΝΑ Ευρώπης
έχουν την δυνατότητα να αναπτυχθούν αν προχωρήσουν σε διασυνοριακές συνεργασίες
και συγχωνεύσεις – για παράδειγμα, η Σλοβενία και η Κροατία θα μπορούσαν να ενοποιήσουν
την παραγωγική τους αλυσίδα, πράγμα που θα επιτρέψει στην Σλοβενία να εκμεταλλευτεί
μέρος της υπερβάλλουσας δυναμικότητας της Κροατίας, όπως επίσης και να
διασφαλίσουν την προμήθεια αργού με χαμηλότερο κόστος, αλλά και να αναπτύξουν
πιο ευέλικτες επενδυτικές στρατηγικές.
Διασυνδέσεις φυσικού αερίου, υποδομές
LNG, αποτελεσματικές υποδομές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος
Οι αγωγοί φυσικού αερίου και οι υποδομές τερματικών σταθμών
LNG που συνδέουν την ΝΑ Ευρώπη με
περιοχές πλούσιες σε φυσικό αέριο θα είναι κρίσιμες για την διαμόρφωση μίας βιώσιμης
αλυσίδας προμηθειών, σύμφωνα με την
A.
T.
Kearney, η οποία συνιστά στις
χώρες της ΝΑ Ευρώπης να επιταχύνουν την συμμόρφωση της νομοθεσίας τους προς το «κοινοτικό
κεκτημένο» ώστε να προωθήσουν τον ανταγωνισμό και στις δικές τους αγορές
φυσικού αερίου.
Αναφορικά με την αγορά ηλεκτρισμού, η ΝΑ Ευρώπη θα μπορούσε να
«γεφυρώσει» το χάσμα εισαγωγών βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα της παραγωγής,
μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού.
Ταυτόχρονα, οι υποδομές ηλεκτροπαραγωγής
στην περιοχή – και ειδικά οι θερμικές μονάδες (
TPP), χρήζουν βελτίωσης, τονίζεται στην
έκθεση της συμβουλευτικής εταιρείας. «Πολλές μονάδες
TPPs
πλησιάζουν στο
τέλος του κύκλου ζωής τους (οι περισσότερες θα κλείσουν μέσα στα επόμενα 5 με
10 χρόνια), πράγμα που σημαίνει ότι τα κράτη θα πρέπει να κάνουν μεγάλες
επενδύσεις σε νέα δυναμικότητα θερμικής ηλεκτροπαραγωγής», αναφέρεται
χαρακτηριστικά στην έκθεση.