Η Συνεχιζόμενη Πτώση στις Τιμές του Πετρελαίου Εντείνει την Ανησυχία στις Διεθνείς Αγορές Παρασύροντας Μετοχές και Ομόλογα

Η συνεχιζόμενη και εχθές (11/12) πτώση των τιμών του αργού και στις δύο όχθες του Ατλαντικού δημιουργεί κύματα ανησυχίας στις διεθνείς αγορές οι οποίες ήδη από τις αρχές της εβδομάδας δείχνουν σημεία εκνευρισμού με αφορμή την πολιτική αβεβαιότητα που έχει δημιουργήσει η Αθήνα, με την πρόωρη διαδικασία για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, και πιθανές εκλογές, και την επακόλουθη βουτιά στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αλλά και την απόφαση της Κινεζικής ηγεσίας, μέσω της λήψης μέτρων στο Χρηματιστήριο της Σαγκάης, να περιορίσει περαιτέρω την πιστωτική επέκταση του τραπεζικού συστήματος. Έτσι η διεθνής ποικιλία Brent στο ICE του Λονδίνου για παραδόσεις Ιανουαρίου έκλεισε χθες στα $63.74 το βαρέλι, δηλαδή κάτω από το ψυχολογικό φράγμα των $ 65, ενώ στο NYMEX της Νέας Υόρκης, η Αμερικανική ποικιλία West Texas Intermediate ( WTI) έκλεισε στα $59.95 το βαρέλι. Οι τιμές αυτές είναι οι χαμηλότερες που έχουν σημειωθεί κατά τα τελευταία πέντε έτη και φαίνεται ότι συμπαρασύρουν μετοχές και ομόλογα κυρίως στα Ευρωπαϊκά και Ασιατικά χρηματιστήρια τα οποία και ακολουθούν έντονα πτωτική τάση τις τελευταίες ημέρες.

Σύμφωνα με χρηματιστηριακές πηγές στο Λονδίνο η απότομη αυτή πτώση των τιμών του αργού προήλθε από στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες από τον OPEC, ο οποίος στη μηνιαία του έκθεση διατύπωσε προβλέψεις για μειωμένη παγκόσμια ζήτηση για το 2015 ενώ αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις του για την παραγωγή του καρτέλ τον επόμενο χρόνο κατά 300, 000 βαρέλια, δηλαδή στα 28.9 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.

Ήδη, τρεις χώρες-μέλη, η Σαουδική Αραβία, το Ιράκ και το Κουβέιτ, πουλάνε αργό στις ασιατικές αγορές με το υψηλότερο discount των έξι τελευταίων ετών. Αυτές οι κινήσεις έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στους «αδύναμους κρίκους» του καρτέλ, όπως για παράδειγμα το Ιράν, που φοβούνται την κατάρρευση των τιμών ακόμα και στα 40 δολάρια το βαρέλι, ένα «στοίχημα» που ήδη έχουν αρχίσει να παίζουν ορισμένοι traders στις διεθνείς αγορές.

Η μηνιαία έκθεση του OPEC επιβεβαίωσε για μία ακόμη φορά την πλημμυρίδα πετρελαίου που έχει κατακλύσει την παγκόσμια αγορά και οφείλεται τόσο στην υπερπαραγωγή του ίδιου του καρτέλ, που υπολογίζεται στα 32.0 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, δηλαδή στα +2.0 εκατομμύρια άνω του σημερινού πλαφόν, όσο και στο παραγόμενο από μη συμβατικά κοιτάσματα ( tight oil and shale oil) στις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα σύμφωνα με στοιχεία του ΙΕΑ παρατηρείται κλιμακούμενη μείωση του ρυθμού αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης η οποία εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα +600.000 βαρέλια για το 2014, δηλαδή σχεδόν 50% μικρότερη από αρχικές προβλέψεις. Αυτό πάντως που προκαλεί εντύπωση, εξ’ ου και η διάχυτη νευρικότητα στις αγορές, είναι ότι παρά τα αρνητικά αυτά fundamentals της αγοράς, οι μεγάλοι πετρελαιοπαραγωγοί του OPEC, με προεξέχουσα την Σαουδική Αραβία, αρνούνται πεισματικά να συζητήσουν οποιαδήποτε μείωση της παραγωγής τους επιβεβαιώνοντας έτσι τον στόχο τους για περαιτέρω μείωση της τιμής του αργού. 

Ήδη πολλοί αναλυτές προεξοφλούν ότι πριν το τέλος του έτους οι τιμές θα κινούνται κάτω από τα $60 το βαρέλι, με απώτερο σκοπό της Σαουδικής Αραβίας όπως στριμώξει τους μικρούς, αλλά πολλούς, παραγωγούς tight oil στις ΗΠΑ και Καναδά ώστε να περιορίσουν αυτοί την παραγωγή τους ή ακόμα και να τους οδηγήσεις στην πτώχευση. Μάλιστα ορισμένοι μικροί παραγωγοί, όπως λ.χ. η Oasis Petroleum και η Goodrich Petroleum, ανακοίνωσαν μια σημαντική μείωση των επενδύσεων τους για τον επόμενο χρόνο ενώ ορισμένοι άλλοι καταστρώνουν σχέδια για προσωρινή παύση της λειτουργίας των μονάδων τους. «Οι περισσότεροι από τους χιλιάδες μικροπαραγωγούς των ΗΠΑ χρειάζονται τιμές άνω των $60 το βαρέλι για να καλύπτουν τα λειτουργικά τους έξοδα για αυτό και η κίνηση της Σαουδικής Αραβίας, και των άλλων παραγωγών του OPEC, εμπεριέχει μία μεγάλη κινητικότητα», παρατηρεί ανώτερο στέλεχος γνωστής πετρελαϊκής εταιρείας στο Λονδίνο.

Brent Crude Futures (11/12/2014):

Αλλά και οι μεγάλες εταιρείες αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την απότομη και μεγάλη πτώση των τιμών αφού ορισμένα από τα μεγάλα τους επενδυτικά τους σχέδια, ιδίως οι βαθιές γεωτρήσεις, δεν μπορούν να είναι οικονομικά βιώσιμες με τιμές κάτω των $70 το βαρέλι. Σύμφωνα με αναλυτές της εταιρείας “ Energy Aspects” ένα 12% της παγκόσμιας παραγωγής αργού θα καθίσταται αίφνης αντιοικονομική εάν οι μεγάλες πολυεθνικές αποφασίσουν να εγκρίνουν τις επενδύσεις ( FDI) σε διάφορα projects ανά τον κόσμο. Μία σειρά από παραγωγικές γεωτρήσεις στο shale oil + gas στις ΗΠΑ, στην Βραζιλία και το Μεξικό που χρειάζονται τιμές άνω των $70 το βαρέλι, και μεταξύ τους αντιπροσωπεύουν παραγωγή 1.5 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, και προορίζονται για ολοκλήρωση το 2016 οδεύουν προς ακύρωση. Αλλά και οι μετοχές των ίδιων των oil majors έχουν υποστεί σωστή πανωλεθρία τις τελευταίες εβδομάδες καθώς είναι υποχρεωμένες να προχωρήσουν σε μείωση των επενδυτικών τους σχεδίων για το 2015 αλλά και να ανακοινώσουν προβλέψεις για εξαιρετικά περιορισμένα κέρδη για το τρίτο τρίμηνο και τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από την αρχή της εβδομάδας η αξία της μετοχής της Conoco υποχώρησε κατά 4.2% κλείνοντας στα $65.30, της Exxon Mobil, κατά 2.3% στα $91.70, της Shell κατά 2.3% στα $65.60, της Chevron κατά 2.7% στα $ 106.80 και τέλος της BP κατά 1.6% στα 399.6 pence ( sterling). Αξίζει να αναφερθεί ότι οι IOC’ s βασίζουν τους σχεδιασμούς τους για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων τους με ένα εύρος τιμών από $40 το βαρέλι, για σχετικά εύκολα και συμβατικά κοιτάσματα μέχρι $70 για δύσκολα και μη συμβατικά κοιτάσματα. Άρα το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους δεν κινδυνεύει ακόμα και εάν οι τιμές υποχωρήσουν κάτω από $50 το βαρέλι.

Αυτό που κινδυνεύει όμως είναι ο πρόσφατα ανακοινωθείς 2^ος Γύρος Παραχωρήσεων της Ελλάδας για τα υπεράκτια κοιτάσματα στη Δυτική Ελλάδα και νοτίως της Κρήτης, αφού στα περισσότερα από 20 blocks που έχουν συμπεριληφθεί στον διαγωνισμό, θα πρέπει να γίνουν βαθιές γεωτρήσεις. Αν και οι περισσότερες μεσαίου μεγέθους και μεγάλες εταιρείες που έχουν ήδη ενδιαφερθεί για τον άνω διεθνή γύρο, προγραμματίζουν την ερευνητική τους δραστηριότητα σε βάθος χρόνου, και άρα δεν επηρεάζονται πολύ από τις τρέχουσες τιμές, εν τούτοις όπως υποστηρίζουν εκπρόσωποί τους είναι ακριβώς λόγω των χαμηλών τιμών και των δυσμενών προβλέψεων για το 2015/2016 αλλά και της σημερινής πολιτικής αβεβαιότητας στην Ελλάδα, είναι υποχρεωμένες να αναθεωρήσουν τα σχέδια τους. Ιδιαίτερη ανησυχία στους επενδυτές έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι σε περίπτωση που αυτός αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας θα προχωρήσει άμεσα στην επανεξέταση του 2^ου Διεθνούς Γύρου, δηλαδή ματαίωση, και παράλληλα στην ίδρυση κρατικής εταιρείας έρευνας και παραγωγής. Έτσι το παράθυρο ευκαιρίας που είχε η κυβέρνηση το 2012/2013 για την προκήρυξη του εν λόγω διαγωνισμού χάθηκε οριστικά (αφού τότε και οι τιμές ήσαν υψηλές ούτε υπήρχε το εντελώς ρευστό πολιτικό περιβάλλον που έχουμε σήμερα) χάθηκε οριστικά με κίνδυνο την απόλυτη στασιμότητα για μία ακόμη φορά, στον τομέα των ερευνών υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.