Η Ε.Ε. σε Τροχιά Νέων Κυρώσεων Κατά της Ρωσίας - Μετά από την Επικίνδυνη Κλιμάκωση των Συγκρούσεων στην Ανατολική Ουκρανία

Η Ε.Ε. σε Τροχιά Νέων Κυρώσεων Κατά της Ρωσίας - Μετά από την Επικίνδυνη Κλιμάκωση των Συγκρούσεων στην Ανατολική Ουκρανία
του Γιώργου Παυλόπουλου
Τετ, 28 Ιανουαρίου 2015 - 15:26
Σε επικίνδυνη κλιμάκωση οδηγείται η κατάσταση στο πολεμικό μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας, μετά τη σφοδρή επίθεση που έχουν εξαπολύσει τις τελευταίες ημέρες οι δυνάμεις των αυτονομιστών, εκδιώχνοντας τα κυβερνητικά στρατεύματα από το αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, ανακαταλαμβάνοντας εδάφη και σφίγγοντας τον κλοιό γύρω από τη στρατηγικής σημασίας Μαριούπολη, στη Μαύρη Θάλασσα.

Σε επικίνδυνη κλιμάκωση οδηγείται η κατάσταση στο πολεμικό μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας, μετά τη σφοδρή επίθεση που έχουν εξαπολύσει τις τελευταίες ημέρες οι δυνάμεις των αυτονομιστών, εκδιώχνοντας τα κυβερνητικά στρατεύματα από το αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, ανακαταλαμβάνοντας εδάφη και σφίγγοντας τον κλοιό γύρω από τη στρατηγικής σημασίας Μαριούπολη, στη Μαύρη Θάλασσα. Εκεί, σύμφωνα με το Κίεβο, στους βομβαρδισμούς του Σαββατοκύριακου έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον τριάντα άμαχοι -ενώ χθες, άλλοι εννέα στρατιώτες προστέθηκαν στις απώλειες των Ουκρανών.

Έκτακτη  Σύνοδος

Οι εξελίξεις αυτές έχουν σημάνει συναγερμό και στην Ε.Ε. Έτσι, συνεκλήθη έκτακτη σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών των «28», η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο στις Βρυξέλλες -με τη συμμετοχή και του αρμόδιου υπουργού της νέας ελληνικής κυβέρνησης, Νίκου Κοτζιά- όπου αναμένεται να εκτιμηθεί η κατάσταση. Μετά και τη σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε (η οποία, πάντως, αποδεικνύεται πως δεν είναι ομόφωνη, μετά τη διαφωνία της Αθήνας), το πιθανότερο σενάριο είναι να ζητηθεί από την Κομισιόν να ετοιμάσει νέο πακέτο μέτρων σε βάρος της Μόσχας, η τελική απόφαση για το οποίο θα ληφθεί στη Σύνοδο Κορυφής της 12ης Φεβρουαρίου.

Εν τω μεταξύ, η ηγεσία του Κιέβου βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Χθες, μάλιστα, το ουκρανικό Κοινοβούλιο ενέκρινε δήλωση με την οποία χαρακτηρίζει τη Ρωσία «επιτιθέμενο κράτος» και τις «Λαϊκές Δημοκρατίες» που έχουν ανακηρύξει οι αυτονομιστές στο ανατολικό τμήμα της χώρας ως «τρομοκρατικές οργανώσεις». Παράλληλα, ζητά επειγόντως από τη Δύση επιπλέον βοήθεια, καθώς η πίεση που δέχονται οι μονάδες του στρατού και των (ακροδεξιών, κυρίως) εθελοντών στο μέτωπο είναι πολύ μεγάλη.

Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, ότι το Βερολίνο αναγνωρίζει πως η κατάσταση η οποία δημιουργείται είναι περίπλοκη και απαιτεί ειδική αντιμετώπιση. Έτσι, με πρωτοβουλία του υπουργού Εξωτερικών, του Σοσιαλδημοκράτη Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ, ιδρύεται ένα ινστιτούτο με σκοπό τη διαμόρφωση μιας νέας «Οστπολιτίκ» (για να θυμηθούμε τον όρο που είχε χρησιμοποιήσει ο Βίλι Μπραντ, στο άνοιγμά του προς την τότε ΕΣΣΔ), το οποίο θα χρηματοδοτείται από το κράτος, με τουλάχιστον 2,5 εκατ. ευρώ ετησίως.

Στη Μόσχα η ρωσική κυβέρνηση απέδωσε πολιτικά κίνητρα στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ρωσίας από την Standard & Poor's σε «σκουπίδια». Θεωρεί δε, ότι οφείλεται μάλλον στη βούληση της Ουάσιγκτον να πλήξει περαιτέρω τη ρωσική οικονομία, εν μέσω της αναζωπύρωσης της σύγκρουσης στην Ουκρανία, παρά για μια τεχνική απόφαση του οίκου, η οποία αντανακλά τις αδυναμίες της ρωσικής οικονομίας.

«Κατευθυνόμενη» απόφαση

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, χαρακτήρισε την απόφαση «κατευθυνόμενη» και καθώς «δεν αντανακλά την πραγματική κατάσταση». Ο υφυπουργός Εξωτερικών, Βασίλι Νεμπένζια, δήλωσε ότι «δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι η απόφαση ελήφθη κατόπιν άμεσης διαταγής της Ουάσιγκτον».

Η ανακοίνωση προχθές το βράδυ, οδήγησε το ρούβλι στα χαμηλά του Δεκεμβρίου έναντι του δολαρίου αλλά χθες το ρωσικό νόμισμα ανέκαμψε ελαφρώς, ενδεχομένως μετά από παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας. Ο υπουργός Οικονομικών, Αντόν Σιλουάνοφ, ζήτησε να μη «δραματοποιείται η κατάσταση» προσπαθώντας να υποβαθμίσει τη σημασία της υποβάθμισης.

Πρώτη ανοικτή διαφωνία της κυβέρνησης με την Ε.Ε.

Τη διαφωνία της στην ανακοίνωση των «28» για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και το ενδεχόμενο νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, η οποία μάλιστα παρουσιάστηκε ως «ομόφωνη» στις Βρυξέλλες, διατύπωσε δημοσίως η νέα ελληνική κυβέρνηση, με ανακοίνωση που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία του πρωθυπουργού.

Το θέμα, μάλιστα, βρέθηκε και στο επίκεντρο της τελετής παράδοσης-παραλαβής στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου και σημειώθηκε «επεισόδιο» μεταξύ του νέου υπουργού Ν. Κοτζιά και του απερχόμενου Ευάγγ. Βενιζέλου. Ο κ. Κοτζιάς έκανε λόγο για «αρνητικά δείγματα των εταίρων», σημειώνοντας ότι «στο όνομα του χρέους η χώρα μας δεν θα παραιτηθεί της κυριαρχίας της». Αμεση ήταν η απάντηση του κ. Βενιζέλου, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι «η Ελλάδα ούτε μία στιγμή δεν δέχθηκε πίεση στα θέματα εξωτερικής πολιτικής με μοχλό την οικονομική κρίση και το χρέος».

Η ανακοίνωση που είχε εκδοθεί νωρίτερα από τη Γενική Γραμματεία του πρωθυπουργού ανέφερε τα εξής: «Η δήλωση "Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων της Ε.Ε." που δημοσιεύθηκε σήμερα, κυκλοφόρησε χωρίς να έχει ακολουθηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία για την εξασφάλιση συναίνεσης των κρατών-μελών και ειδικότερα χωρίς να εξασφαλισθεί η συναίνεση της Ελλάδας. Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζεται ότι δεν έχει τη συναίνεση της χώρας μας. Δυσαρέσκεια για τη μεθόδευση αυτή εκφράστηκε τόσο στο πλαίσιο τηλεφωνικής συνομιλίας του πρωθυπουργού με την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε., κ Μογκερίνι, όσο και στο κατάλληλο επίπεδο, από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ε.Ε.».

Financial Times

Η αντίδραση αυτή προκάλεσε εντύπωση στον διεθνή Τύπο, καθώς θεωρήθηκε πρώτο δείγμα γραφής. Το θέμα ήταν κεντρικό στην ιστοσελίδα των FT. Αφού περιγράφει το επεισόδιο, ο αρθρογράφος αναρωτιέται εάν η νέα κυβέρνηση στηρίξει τη συνέχιση των κυρώσεων που έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ, όταν τα κράτη-μέλη κληθούν τον Μάρτιο να αποφασίσουν την ανανέωσή τους.

«Η παρέμβαση του κ. Τσίπρα το πιθανότερο είναι ότι θα αυξήσει την ανησυχία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες -και ιδιαίτερα στο Βερολίνο- για την αυξανόμενη επιρροή της Ρωσίας στη νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια» αναφέρει η εφημερίδα. Θυμίζει, δε, ότι ο Ρώσος πρεσβευτής ήταν ο πρώτος ξένος διπλωμάτης που είδε τον Τσίπρα, καθώς και τη δήλωση του Ρώσου υπουργού Γεωργίας, Νικολάι Φιοντόροφ, 10 ημέρες πριν τις εκλογές, ότι εάν η Ελλάδα αναγκαστεί να φύγει από την Ευρωζώνη, το Κρεμλίνο θα βοηθήσει την Αθήνα, αίροντας την απαγόρευση εισαγωγών για τα ελληνικά προϊόντα. «Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη δώσει μια γεύση των θέσεών του για την εξωτερική πολιτική στην Ευρωβουλή», υπογραμμίζεται στο άρθρο και παρατίθενται περσινές δηλώσεις του Κώστα Ήσυχου, όπου καταδικάζονται οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Μόσχας.

(από την Εφημερίδα: "Ημερησία", 28/01/2015)