Στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής, η Gazprom καλείται να μεταρρυθμίσει τα επιχειρηματικά της μοντέλα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια περίοδο οκτώ ετών. Σε περίπτωση που η ρωσική εταιρεία αθετήσει τους όρους της συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα να επιβάλει στην εταιρεία πρόστιμο που θα αναλογεί στο 10% του παγκόσμιου τζίρου της, ποσό που μπορεί δηλαδή να ανέλθει σε $ 10 δισ.
Η αρμόδια ρυθμιστική αρχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καταπολέμηση των μονοπωλίων ολοκλήρωσε τις έρευνές της αναφορικά με τη Gazprom χωρίς να επιβάλει οποιοδήποτε πρόστιμο, ανακοίνωσε χθες η Ευρωπαία Επίτροπος για θέματα Ανταγωνισμού, Margrethe Vestager.
Από την πλευρά του, ο ρωσικός κολοσσός χαιρέτισε την απόφαση και υποσχέθηκε ότι θα προβεί στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
«Είμαστε ικανοποιημένοι με τις δεσμεύσεις που περιλαμβάνει η απόφαση», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Gazprom, Αλεξάντρ Μεντβέντεφ, προσθέτοντας ότι «η σημερινή απόφαση είναι η πιο λογική εξέλιξη για την καλή λειτουργία ολόκληρης της αγοράς φυσικού αερίου της Ευρώπης» και ότι «η Gazprom αναλαμβάνει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Η επταετής έρευνα της επιτροπής της ΕΕ ολοκληρώθηκε αφού η Gazprom δέχθηκε να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που θα συμβάλλουν στο να μειωθεί η τιμή φυσικού αερίου και θα επιτρέπουν στους ανταγωνιστές της να δραστηριοποιηθούν στην ανατολική Ευρώπη.
Η έρευνα επικεντρώθηκε στην κατάχρηση από μέρους Gazprom της δεσπόζουσας θέσης της στις αγορές φυσικού αερίου σε Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ουγγαρία και Σλοβακία.
Η ανακοίνωση της Επιτρόπου ήταν μια μεγάλη έκπληξη, καθώς την ίδια στιγμή τα ρωσικά και πολωνικά μέσα είχαν διαρρεύσει το μεγαλύτερο μέρος της συμφωνίας, δίνοντας διαφορετικές ερμηνείες.
Οι δεσμεύσεις της Gazprom
Η ευρωπαία Επίτροπος, Margrethe Vestager, δήλωσε ότι οι δεσμεύσεις της Gazprom έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα από νομικής απόψεως και θα ισχύουν για οκτώ χρόνια. Υπογράμμισε, επίσης, ότι η ρωσική εταιρεία αποδέχθηκε τη μεταπώληση μεταξύ των χωρών της ΕΕ του φυσικού αερίου που προμηθεύει η ίδια, καθώς και τροποποιήσεις στις τιμές φυσικού αερίου για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ώστε να ανταποκρίνονται στις τιμές της αγοράς, λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν τους κόμβους LNG, όπου οι τιμές τα τελευταία χρόνια είναι σταθερά πιο υψηλές από τις τιμές της Gazprom στη Δυτική Ευρώπη.
Εκτός των άλλων, η Gazrpom υποχρεούται να παραιτηθεί από τη «χρήση της δεσπόζουσας θέσης της στις αγορές της ΕΕ για να αποκτήσει τον έλεγχο των υποδομών που σχετίζονται με τη διανομή φυσικού αερίου» , όπως επίσης και από «την απαίτηση των αποζημιώσεων που ζητεί από τη Βουλγαρία για την αποτυχία του South Stream», προσέθεσε η ευρωπαία Επίτροπος.
Η Vestager υπογράμμισε ότι οι πελάτες της Gazprom στην Ευρώπη θα έχουν το δικαίωμα στη διάρκεια 120 ημερών να επανεξετάσουν την τιμή φυσικού αερίου για να γίνει ανταγωνιστική. Εφόσον η τιμή δεν αλλάξει, ενδέχεται να ορισθεί ανεξάρτητος ρυθμιστής ο οποίος θα ορίσει «την ανταγωνιστικότητα της τιμής για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση».
Η Επίτροπος διευκρίνισε ότι η οκταετής διάρκεια των δεσμεύσεων που αναλαμβάνει η Gazprom ορίζεται από το ότι, μετά την παρέλευση αυτού του χρονικού διαστήματος, στην Ευρώπη θα έχει διαμορφωθεί μια «εντελώς διαφορετική ενεργειακή αγορά», καθώς τότε θα έχει ολοκληρωθεί η Ενεργειακή Ένωση, θα έχει διαμορφωθεί η ανταγωνιστική αγορά φυσικού αερίου και θα έχει αναβαθμισθεί ο ρόλος των εναλλακτικών πηγών ενέργειας.