αναδείξουμε τις χώρες που επηρεάζονται περισσότερο από τη ρύπανση PM2,5. Τα δεδομένα προέρχονται από την περιβαλλοντολογική μελέτη της IQAir μιας Ελβετικής εταιρείας με έδρα την πόλη Goldach, στο καντόνι του St. Gallen.
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της για το 2023, μετρούν την ατμοσφαιρική μόλυνση, επισημαίνοντας τις βαθιές υγειονομικές επιπτώσεις σε τοπικό επίπεδο, καθώς και τη διασυνοριακή φύση αυτής της περιβαλλοντικής πρόκλησης.
Τι είναι το PM2,5
Το PM2,5, ή λεπτή σωματιδιακή ύλη που αποτελείται απο μικροσκοπικά σωματίδια με διάμετρο 2,5 μικρομέτρων ή λιγότερο, τα οποία κατά την εισπνοή εχουν την δυνατότητα να διεισδύσουν βαθιά στο αναπνευστικό μας σύστημα. Οι πιο κοινές πηγές ρύπανσης PM2,5 περιλαμβάνουν τις εκπομπές οχημάτων, τις βιομηχανικές δραστηριότητες, την καύση βιομάζας και τη φυσική σκόνη.
Παγκόσμιες Επιπτώσεις στην Υγεία
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ – World Health Organization / WHO) έχει θεσπίσει αυστηρές οδηγίες για τη μείωση των υγειονομικών κινδύνων που προκαλεί η έκθεση στο PM2,5, με το μέγιστο συνιστώμενο ετήσιο μέσο επίπεδο να ορίζεται στα 5 μg/m³ (μικρό γραμμάρια ανά κυβικό μέτρο).
Ανησυχητικά ευρήματα από το Δείκτη Ποιότητας Ζωής Ατμόσφαιρας (Air Quality Life Index AQLI), όπως αναδεικνύεται από το Ινστιτούτο Ενεργειακής Πολιτικής του πανεπιστημίου του Σικάγο των ΗΠΑ, υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα του θέματος, αποκαλύπτοντας ότι το 97,3% του παγκόσμιου πληθυσμού διαμένει σε περιοχές όπου τα επίπεδα PM2,5 υπερβαίνουν τα πρότυπα που προτείνει ο ΠΟΥ.
Αυτή η ευρεία διάδοση της ρύπανσης, επιβαρύνει σημαντικά τη δημόσια υγεία, συμβάλλοντας στη μείωση του μέσου όρου της προσδοκώμενης διάρκειας ζωής απο 2,2 χρόνια παγκοσμίως, και έως και 5 χρόνια στις ιδιαίτερα πληγείσες περιοχές της Νότιας Ασίας.
Γεωγραφικά Ευρήματα
Το Μπαγκλαντές εμφανίζεται ως η πιο πληγείσα χώρα, με ανησυχητική ετήσια μέση συγκέντρωση PM2,5 στα 79,9 μg/m³, ατμοσφαιρική ρύπανση που είναι 16 φορές το μέγεθος της μεγαλύτερης επιτρεπτής τιμής. Ακολουθείται δε στενά από το Πακιστάν και την Ινδία. Η διαρκής υψηλή ρύπανση στη Νότια Ασία υπογραμμίζει το καθεστώς της περιοχής ως παγκόσμιο επίκεντρο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που επιτείνεται ετι περισοτερο, με τα πυκνά πολεοδομημένα αστικά κέντρα να βοηθούν στον εγκλωβισμό μεγάλης μερίδας του πληθυσμού, με άμεσες υγειονομικές επιπτώσεις.
Περιβαλλοντικά Δεδομένα
Πέρα από τη ρύπανση PM2,5, οι πρώτες χώρες στην κατάταξη αντιμετωπίζουν μεγάλη διασπορά περιβαλλοντολογικών προκλήσεων. Για παράδειγμα, η Μπαγκλαντές αντιμετωπίζει την παράπλευρη μόλυνση των ποταμών και των παράκτιων περιοχών του, επιδεινώνοντας τους κινδύνους για την υγεία και απειλώντας τη βιοποικιλότητα.
Το Πακιστάν αντιμετωπίζει το ζήτημα της έντονης παράνομης υλοτομίας και της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος, επιδεινώνοντας περαιτέρω τα θέματα ποιότητας του αέρα και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης.
Στην Ινδία, η γρήγορη βιομηχανοποίηση και αστικοποίηση έχουν οδηγήσει σε ευρεία ρύπανση του εδάφους και των υδάτων, με αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και τα οικοσυστήματα.
Η Δυναμική της Διασυνοριακής Ρύπανσης
Ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της ρύπανσης PM2,5 είναι η ικανότητά της να ξεπερνάει τα εθνικά σύνορα, με τη λεπτή σωματιδιακή ύλη να ταξιδεύει συχνά αποστάσεις πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων και να επιδεινώνει τις προκλήσεις ποιότητας του αέρα στις γειτονικές χώρες.
Για παράδειγμα, ένα ποσοστό 30% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε περιοχές όπως το Παντζαμπ (Punjab) της Ινδίας προέρχεται από το όμορο Πακιστάν, ενώ ένα αντίστοιχο ποσοστό της ρύπανσης του Μπαγκλαντές, προέχεται από γειτονικές περιοχές της Ινδίας. Η μόλυνση από πηγές διασυνοριακής προέλευσης, υπογραμμίζει την ανάγκη για συντονισμένες διεθνείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση αυτού του πολύπλοκου θέματος.
Συμπεράσματα
Η ανάγνωση των πιο μολυσμένων ατμοσφαιρικών περιοχών το 2023 αναδεικνύει έντονα την επιδημιολογική φύση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τις δυσμενείς επιπτώσεις της στη δημόσια υγεία και ευημερία. Η άμεση επέμβαση είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των πηγών ρύπανσης PM2,5, τη βελτίωση των μηχανισμών παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα, καθώς και την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας για την προστασία της υγείας των παρόντων και μελλοντικών γενεών. Μέσω της αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα καθαρότερο, υγιέστερο και βιώσιμο μέλλον για όλους.