Μύρισε μπαρούτι στην ενεργειακή αγορά. Πυρά ανταλλάσσονται από τους
πάντες κατά πάντων, οριζοντίως, καθέτως και σταυροειδώς. Το ζήτημα είναι
όχι ποιος θα νικήσει σε αυτήν την αναμενόμενη σύγκρουση, αλλά αν θα
αντέξει η ίδια η αγορά εξαιτίας του βάρους των στρεβλώσεων (τι κομψή
λέξη!) που την βαραίνουν χρόνια τώρα. Θα το πούμε ευθαρσώς. Ουδείς
αναμάρτητος. Αλλά τη μεγαλύτερη ευθύνη έχουν οι ηγεσίες της τελευταίας
δεκαετίας στο αρμόδιο υπουργείο, που κωφεύουν σταθερά και δεν
αναλαμβάνουν την πολιτική ευθύνη να αποκαταστήσουν το στρεβλό μοντέλο
πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε η «απελευθέρωση» της ενεργειακής αγοράς.
Και
φθάσαμε στο απροχώρητο. Η αγορά «στέγνωσε» από ρευστότητα, συνέπεια που
διογκώνεται και από την οικονομική ύφεση. Ποιος φταίει γι αυτό; Η ΔΕΗ
που δεν μπορεί να εισπράξει τα τιμολόγια της και στρέφεται σε επιλογές
παράτυπες με τις ισχύουσες ρυθμιστικές αποφάσεις; Τα ελλείμματα του
ΛΑΓΗΕ που κληρονόμησε από το ΔΕΣΜΗΕ και τους ευκαιριακούς προμηθευτές
και βαίνουν διογκούμενα; Οι ΑΠΕτζήδες και δη οι φωτοβολταϊκοί που δεν
θέλουν να χάσουν τα προνόμια που τους χάρισε η ίδια η πολιτεία; Ο ΑΔΜΗΕ
που πρέπει να διατηρήσει φουσκωμένους ισολογισμούς για να «φανεί»
ελκυστικός στον αυριανό επενδυτή; Ο ΔΕΔΔΗΕ που καθυστερεί τις αποδόσεις
για το Λογαριασμό ΑΠΕ; Η ΔΕΠΑ που απειλεί με κλείσιμο της στρόφιγγας
του φυσικού αερίου, αλλά έχει τον πέλεκυ των δικών της προμηθευτών; Οι
ιδιώτες παραγωγοί που μεριμνούν για την προστασία των επενδύσεων τους;
Πού
να την βρει την ψυχραιμία η αγορά; Πάει αυτή, χάθηκε εδώ και καιρό. Και
τώρα άρχισαν τα εξώδικα και οι απειλές για νομικές διεκδικήσεις. Σιγά
μην στάξει η ουρά του αλόγου. Τι να πάρεις από τον μη έχοντα; Το
πολύ-πολύ να βουλώσουν προσωρινά κάποιες τρύπες. Και μετά, τα ίδια πάλι.
Όμως, το πραγματικό πρόβλημα δεν λύνεται έτσι. Γιατί έχει μετατραπεί σε
γόρδιο δεσμό. Κι αυτός έναν Μεγαλέξανδρο χρειάζεται. Άντε να τον βρεις
αυτόν. Πήξαμε στους επιγόνους.
Το παρανοϊκό στην όλη υπόθεση
είναι ότι όλοι στην ενεργειακή αγορά γνωρίζουν τι φταίει. Αναγνωρίζουν,
δηλαδή, τα σαθρά θεμέλια πάνω στα οποία έχει χτισθεί. Ως εκεί, όμως,
φθάνει η ομοφωνία. Γιατί από κει και πέρα ο καθένας για τους δικούς του
λόγους θέλει να σώσει το μπαϊράκι του. Και βάλει εναντίον όλων των
άλλων. Το πιο εύκολο είναι να αποδίδει κανείς ευθύνες. Το πιο δύσκολο
είναι να τις αναλαμβάνει και να δίνει ουσιαστικές λύσεις, με
μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Κι αυτό μόνον το αρμόδιο υπουργείο μπορεί να το
κάνει. Το θέλει όμως; Το να λέμε ότι κινδυνεύουμε να γίνουμε όπως η
Αργεντινή, όπου η κατάρρευση προήλθε από την αντίστοιχη του ενεργειακού
τομέα, ακούγεται σαν να θέλουμε να μεταθέσουμε αλλού την ευθύνη. Μα τα
πάντα είναι πολιτική. Και βούληση. Τη διαθέτουμε για να περάσουμε στην
ιστορία; Ή θα επιλέξουμε και πάλι μεσοβέζικες και σολομώντειες λύσεις
για να μη διαταραχθεί το στάτους κβο της αγοράς; Για να μην
δυσαρεστήσουμε ορισμένες πλευρές ή, για να το πούμε ευθαρσώς, ξανά, να
εξυπηρετήσουμε κοντόφθαλμες σκοπιμότητες; Αυτό είναι το ερώτημα.
Πάντως,
στο σημείο που φθάσαμε δεν έχουμε και πολλές εναλλακτικές. Ήδη, μπήκαμε
σε μονόδρομο. Τώρα κρατάμε την ανάσα μας. Για να μην γίνει το μεγάλο
μπαμ. Την προηγούμενη εβδομάδα τα εξώδικα και οι επιστολές, αύριο η
διαμαρτυρία έξω από το ΥΠΕΚΑ των παραγωγών από φωτοβολταϊκά. Αν δεν το
καταλάβατε, είμαστε κιόλας μια ωραία ατμόσφαιρα.