Σχόλιο

Με Μισάνοιχτη την Πόρτα…

Με Μισάνοιχτη την Πόρτα…

Πριν αλέκτορα φωνήσαι τρις, ο κορονοϊός και τα ανθρώπινα θύματά του αποσύρονται από την πρώτη γραμμή της επικαιρότητας η οποία κυριαρχείται, πλέον, από τις ανησυχίες για την ευρωστία των οικονομιών, στον απόηχο της θανατηφόρου πανδημίας. Λες και στην Αγγλία, πατρίδα της έωλης φιλοσοφίας περί «ανοσίας της αγέλης», δεν καταγράφηκαν σχεδόν 2.700 νέα κρούσματα την Δευτέρα που μας πέρασε, ούτε το ότι οι νεκροί της εξακολουθούν να μετρώνται σε μερικές εκατοντάδες καθημερινά. Τα ίδια, αναλογικά, συμβαίνουν και στην Σουηδία - η εικόνα στην Γαλλία, στην Ισπανία και στην Ιταλία είναι σαφώς καλύτερη, ύστερα από ένα εφιαλτικό τρίμηνο. Αφήνουμε ασχολίαστη την ιλαροτραγική εικόνα σε ΗΠΑ, Ρωσία, Βραζιλία.

Εθελοντικός Αφοπλισμός;

Εθελοντικός Αφοπλισμός;

Ενα βασικό εφόδιο της διπλωματικής εργαλειοθήκης κάθε ανεπτυγμένης χώρας στον πλανήτη είναι πάντα η απειλή χρήσης στρατιωτικής ισχύος. Οχι η χρήση της, αλλά η ύπαρξή της ως πιθανότητας. Μπορεί κανείς να φανταστεί τον μεταπολεμικό κόσμο με τις ΗΠΑ να έχουν μικρότερο στρατό από τις ευρωπαϊκές χώρες; Διανοείται κανείς την άνοδο της Κίνας δίχως την παράλληλη ανάπτυξη του εθνικού οπλοστασίου της, το οποίο πλέον ανταγωνίζεται ευθέως παλαιές εξαγωγικές αμυντικές βιομηχανίες όπως η αμερικανική και η ρωσική; Και, για να έλθουμε πιο κοντά στα ελληνικά μεγέθη, μπορεί κανείς να διανοηθεί το Ισραήλ δίχως τις πανίσχυρες ένοπλες δυνάμεις και την αμυντική τεχνογνωσία που εξακολουθεί να παράγει;

Ο Σουηδικός Αντίλογος

Ο Σουηδικός Αντίλογος

Η Ελλάδα πέτυχε σχεδόν πλήρη θωράκιση από τον κορωνοϊό. Ομως, το ψυχολογικό πλήγμα των ασφυκτικών περιορισμών προστίθεται στο οικονομικό κόστος του lockdown. Καθώς η φτώχεια σκοτώνει, η ύφεση που θα υπερβεί το 9% μπορεί να προκαλέσει θνησιμότητα μεγαλύτερη από εκείνη της COVID-19. Πρόσφατη έρευνα από τον καθηγητή Διαχείρισης Κινδύνων του πανεπιστημίου του Μπρίστολ, Φίλιπ Τόμας, δείχνει ότι μια ύφεση που υπερβαίνει το 6,4% προκαλεί απώλεια περισσότερων ανθρώπων από εκείνους που διασώζονται λόγω του lockdown.

Οι Λεκτικοί Ακροβατισμοί μιας Συγκυρίας

Οι Λεκτικοί Ακροβατισμοί μιας Συγκυρίας

Η αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία μας διαθέτει από τις 5 Μαΐου στη φαρέτρα της μια νέα, ιδιαίτερα σημαντική περιβαλλοντική νομοθεσία που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα της χώρας στα χρόνια που θα έρθουν. Κατά τα κοινοβουλευτικά ειωθότα, ο νόμος προκάλεσε σχίσμα μεταξύ των αντιπάλων κομματικών σχηματισμών. Για τους εμπνευστές του νομοσχεδίου αποτελεί  το φάρμακο δια πάσα περιβαλλοντική νόσο. Για την αντιπόλιτευση –ιδίως την μείζονα- εγκληματικό κατασκεύασμα. Ως συνήθως η αλήθεια βρίσκεται –ενίοτε- στη μέση!

Επόμενη Πρόκληση: η Παιδεία

Επόμενη Πρόκληση: η Παιδεία

Υπήρξε η απόπειρα εισβολής ανεξέλεγκτου αριθμού μεταναστών στην περιοχή του Εβρου. Και αμέσως μετά η απειλή πανδημίας του κορωνοϊού. Λειτούργησαν και οι δυο προκλήσεις σαν καταλύτης για μιαν ανεπαίσθητη μετάλλαξη των παγιωμένων στην Ελλάδα πολιτικών αντανακλαστικών μας. Ισως αθέλητη, ίσως ελάχιστη, πάντως μετάλλαξη. Αμφισβητήθηκε, για πρώτη φορά, σιωπηρά αλλά έμπρακτα, η διαχειριστική παντογνωσία των επαγγελματιών της εξουσίας. Κλονίστηκε η κατεστημένη βεβαιότητα ότι τα ξεφτέρια της ψηφοθηρίας ή τα έκγονα επαγγελματιών της πολιτικής μπορούν (δυνητικά) να είναι «υπουργοί πάσης χρήσεως», ικανοί να διαχειριστούν τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες οποιουδήποτε υπουργείου. Οι δυο απειλές, μεταναστευτικό και κορωνοϊός, κατέστησαν φαιδρή τη βεβαιότητα ότι μπορούν (είναι εφικτό) να υπάρχουν και υπουργοί «παντός καιρού» – ειρήνης, πολέμου, πανδημίας

Να Επιστρέψουμε, Αλλά Πού;

Να Επιστρέψουμε, Αλλά Πού;

Καταλαβαίνω (και έχω πλήρη σεβασμό) για τους ανθρώπους που θέλουν να επιστρέψουν εκεί όπου βρισκόμασταν στα τέλη Φεβρουαρίου για λόγους οικονομικής επιβίωσης των ίδιων και των οικογενειών τους. Αναρωτιέμαι, όμως, για όλους τους υπόλοιπους: Πού ακριβώς βιαζόμαστε να επιστρέψουμε; Να επιστρέψουμε στα καθημερινά πηγαινέλα δισεκατομμυρίων δυστυχισμένων εργαζομένων-commuters σε όλο τον κόσμο που στοιβάζονται κάθε πρωί και κάθε απόγευμα σε μετρό και σε αυτοκίνητα για να είναι στο γραφείο «στην ώρα τους», χωρίς κανείς να είναι σε θέση να υποστηρίξει με επιχειρήματα μια εργασιακή συνθήκη που κληρονομήσαμε από έναν κόσμο που έχει ήδη πεθάνει; Να επιστρέψουμε στις ατελείωτες συσκέψεις  που καθιερώθηκαν ως ο κολοφώνας μιας προηγμένης εργασιακής ρουτίνας και τώρα συνειδητοποιούμε έκπληκτοι τη... μεγαλειώδη συμβολή τους στην παραγωγικότητα των εταιρειών τους;

Η Παγίδα του Τουρισμού και η Ανάγκη Διαφοροποίησης της Παραγωγικής Βάσης της Χώρας

Η Παγίδα του Τουρισμού και η Ανάγκη Διαφοροποίησης της Παραγωγικής Βάσης της Χώρας

Εάν κάτι απέδειξε η σημερινή κρίση του κορωνοϊού είναι το ποσό εύκολα και απίστευτα γρήγορα έρχονται τα πάνω κάτω στην οικονομία και ιδιαίτερα πόσο ευπαθές και λάθος δομημένο είναι το ελληνικό παραγωγικό μοντέλο. Με ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό του ΑΕΠ -εκτιμάται στο 25%- να προέρχεται από τον τουρισμό και τις σχετικές με αυτόν υπηρεσίες η οικονομία της χώρας, όπως περίτρανα αποδεικνύει η παρούσα κρίση, είναι εξαιρετικά ευάλωτη στην ύπαρξη ή μη τουριστικής κίνησης.

Να Στηριχθούν τα Στρατηγικά Assets της Ενέργειας

Να Στηριχθούν τα Στρατηγικά Assets της Ενέργειας

Καθώς βάθαινε η κρίση του κορωνοϊού και ολόκληροι τομείς της οικονομίας σταδιακά παρέλυαν προκειμένου να επιτευχθεί η κοινωνική απομόνωση ( μένουμε σπίτι κλπ) και να εμποδιστεί με κάθε τρόπο η διασπορά του ιού,επήλθε απότομη και υψηλή μείωση της ενεργειακής ζήτησης. Λογικό και αναμενόμενο αφού αίφνης ακινητοποιήθηκαν σχεδόν τα πάντα, από αυτοκίνητα,αεροπλάνα,τρένα, πλοία και γενικά ότι εκινείτο και κατανάλωνε ενέργεια. Άμεσες και οι δυσμενείς οι επιπτώσεις σε ολόκληρους κλάδους του ενεργειακού συστήματος

Νέες Ευκαιρίες στην Ενέργεια

Νέες Ευκαιρίες στην Ενέργεια 

Προς το παρόν η όλη συζήτηση στο ενεργειακό στερέωμα επικεντρώνεται στις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονωϊού στη ζήτηση και τις μεγάλες ή μικρές επιπτώσεις που έχει η μείωση της στη λειτουργία της αγοράς και στην οικονομική κατάσταση των ίδιων των εταιρειών.  Όπως έχουμε ήδη εξηγήσει μέσω εκτενούς αρθρογραφίας στο πόρταλ ο κλάδος του πετρελαίου  έχει πληγεί ιδιαίτερα αφού η υπερπροσφορά και οι υπερπλήρεις δεξαμενές οδήγησαν στην κατάρρευση των διεθνών τιμών, από τα $ 65 το βαρέλι στις αρχές του έτους στα $ 28 σήμερα για το Brent (στα $ 18 για το Αμερικανικό WTI και στα $ 10 για το Καναδικό αργό). Η λεπτή σχέση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης έχει διαρραγεί με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ) να προβλέπει ότι τον Απρίλιο το πλεόνασμα  σε παγκόσμιο βάση θα διαμορφωθεί στα 29,0 εκατ. βαρέλια την ημέρα, ενώ βάσει προβολής σε ετήσια βάση αυτό θα φθάσει στα 9,3 εκατ. βαρέλια για όλο το 2020. Αυτά τα νούμερα δείχνουν πολύ σοβαρές αποκλίσεις σε μια παγκόσμιο αγορά της τάξης των 100 εκατ. βαρ/ημέρα. Οι δε οικονομικές  επιπτώσεις για τις πετρελαϊκές επιχειρήσεις, από τους μεγάλους καθετοποιημένους ομίλους μέχρι τα πρατήρια, είναι οδυνηρές και έχουν οδηγήσει στο πάγωμα των επενδύσεων και στην εσωστρέφεια.

Ο Βασιλιάς Κανύτ και το Πετρέλαιο

Ο Βασιλιάς Κανύτ και το Πετρέλαιο

Οι σημαντικότεροι παραγωγοί αργού πετρελαίου του πλανήτη αναγκάστηκαν να περικόψουν το εξαγόμενο πετρέλαιο κατά 9,7 εκατομ. βαρέλια ημερησίως, κατόπιν της απειλής της Αμερικής να επιβάλλει δασμούς στους εισαγομένους στις ΗΠΑ υδρογονάνθρακες. Ως αποτέλεσμα, η τιμή του αργού κάπως σταθεροποιήθη στη διεθνή αγορά (21 $/β) αλλά η «ιστορική απόφαση» του καρτέλ+ Ρωσίας απεδείχθη προς το παρόν ανεπαρκής για μία ουσιώδη ανάκαμψη.   

Αυξήσατε το Δημόσιο Χρέος

Αυξήσατε το Δημόσιο Χρέος

«Πιστωτικές γραμμές» μέχρις ύψους 500 δισ. ευρώ για τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής …Διαίρεσης παρέσχε εχθές το Συμβούλιο υπουργών των Οικονομικών αλλά όχι τη δυνατότητα εκδόσεως «αμοιβαίου ομολόγου» για την καταπολέμηση της οικονομικής υφέσεως που προκαλεί ήδη η Πανδημία του Κινεζοϊού στην υφήλιο. Οι πιστώσεις αυτές θα παρασχεθούν υφ’ όρους χρηματοδοτήσεως του ΕΜΣ μέχρις 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας από τις 27,

Η Πανδημία Αλλάζει τα Δεδομένα στην Ενέργεια

Η Πανδημία Αλλάζει τα Δεδομένα στην Ενέργεια 

Μπορεί να μην γνωρίζουμε πότε ακριβώς θα περάσει η πανδημία του κορωνοϊού και θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, αλλά αυτό όμως που αρχίζει να γίνεται αντιληπτό είναι ότι η επόμενη ημέρα δεν θα είναι η ίδια για πάρα πολλά πράγματα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην ενέργεια, που αποτελεί κατά κάποιο τρόπο την ραχοκοκαλιά κάθε οικονομίας. Η νέα κατάσταση περιορισμένης κυκλοφορίας, κοινωνικής αποστασιοποίησης και εργασιακής αδράνειας έχει αλλάξει τα βασικά χαρακτηριστικά λειτουργίας του ενεργειακού συστήματος παγκοσμίως και ασφαλώς και στην χώρα μας. Τίποτα δεν είναι όπως πριν αφού έχει διαταραχθεί η βασική σχέση προσφοράς-ζήτησης ενώ η επερχόμενη τεραστίου μεγέθους παγκόσμια οικονομική ύφεση (μερικοί την τοποθετούν στο -5,0% σε ετήσια βάση και άρα πολύ μεγαλύτερη από αυτήν του 2008) θα την επηρεάσει ακόμα περισσότερο. Στο επίκεντρο του κυκλώνα είναι ασφαλώς η ζήτηση που έχει σχεδόν καταρρεύσει ως αποτέλεσμα του αυστηρών μέτρων που έχουν ληφθεί, και είναι πραγματικά άγνωστο πόσο θα διαρκέσουν, για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Οι Αυταπάτες του Κορωνοϊού

Οι Αυταπάτες του Κορωνοϊού

Προσωπικά θεωρώ την καραντίνα καθαρτική, όχι μόνο για να καθαριστούμε από τα ακανθώδη τέρατα που κυκλοφορούν σε ασύλληπτους αριθμούς (στην κεφαλή μιας καρφίτσας μπορούν να χωρέσουν άνετα 100 εκατομμύρια κορωνοϊοί, σχεδόν όσος ο πληθυσμός της Γερμανίας, της Ελλάδας και της Ιρλανδίας μαζί), αλλά και για να απολυμάνουμε τη σκέψη μας. Η «πολλή συνάφεια του κόσμου» που προκαλούσε δυσφορία στον Καβάφη, όλοι αυτοί οι ανόητοι ασπασμοί και οι θορυβώδεις  συναντήσεις αντιμετωπίστηκαν δραστικά από τον κορωνοϊό, αν και η εμπειρία μιας ξαφνικής «συνάφειας» σχέσεων-ζόμπι εγκλωβισμένων μέσα σε διαμερίσματα μπορεί να έχει εξίσου επώδυνες συνέπειες. Το θέμα είναι όμως ότι η καραντίνα καταστρέφει την οικονομία. Καμιά κοινωνία δεν αντέχει υπό συνθήκες απομόνωσης, όχι μόνο γιατί πλήττεται η Δημοκρατία (η οποία ούτως ή άλλως πλήττεται διαρκώς), αλλά γιατί η λιποθυμία της οικονομίας προκαλεί φτώχεια και η φτώχεια φέρνει λοιμό, λιμό και φασισμό. Οι τοξικές θεραπείες είναι απαραίτητες σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά δεν πρέπει να συνεχίζονται για πολύ σαν να πρόκειται για δόγμα.  

Η Επόμενη Ημέρα Δεν Θα Είναι η Ίδια

Η Επόμενη Ημέρα Δεν Θα Είναι η Ίδια

Τα μέτρα που λαμβάνει καθημερινά σχεδόν η μια χώρα μετά την άλλη για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού ( Covid-19) οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε καραντίνα τον μισό και πλέον πλανήτη. Μπορεί η Κίνα να δείχνει ότι έχει ξεπεράσει την κρίση και η οικονομία της επιστρέφει αργά και σταθερά σε κανονικούς ρυθμούς, μαζί με ορισμένες άλλες χώρες στην ΝΑ Ασία, όμως όλος ο υπόλοιπος κόσμος οδηγείται τάχιστα σε μια καθολική καθίζηση της οικονομίας και σε μια νέα ύφεση, πολύ μεγαλύτερη σε ένταση από αυτήν του 2008, αφού οι απανταχού πολίτες εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους αδυνατούν να κινηθούν, πόσο μάλλον να καταναλώσουν. Με την πλήρη αποδόμηση της ζήτησης, την απώλεια εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε λίγες μόνο ημέρες και την τεράστια αβεβαιότητα που έχει δημιουργηθεί για το αύριο, η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται τάχιστα  σε περίοδο ύφεσης, για να μην πούμε καταστροφής , που παρόμοια δεν έχει υπάρξει από το κραχ του 1929. Με πολλούς οικονομολόγους να υποστηρίζουν ότι η σημερινή κρίση μπορεί να αποδειχθεί αρκετά χειρότερη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κορωνοϊός θα αλλάξει πολλά πράγματα στην ζωή μας, στην χώρα μας και στον πλανήτη.

Τίποτα Δεν Θα Είναι Όπως Πριν

Τίποτα Δεν Θα Είναι Όπως Πριν

Ο κορωνοϊός θα αλλάξει πολλά πράγματα στη ζωή μας. Στην Ελλάδα και στον πλανήτη. Είναι κατ’ αρχήν βέβαιο ότι θα φτωχύνουμε, προσωρινά τουλάχιστον. Στελέχη διεθνών οργανισμών εκτιμούν ότι η Ελλάδα μπορεί να έχει εντέλει ύφεση της τάξης του 3%-4%. Και αυτό, με βάση το σενάριο της μείωσης του τουρισμού κατά 50%. Τα μέτρα της κυβέρνησης θα «ρεφάρουν» τη μείωση της εσωτερικής κατανάλωσης, ενώ σίγουρα θα βοηθήσει η πολύ σημαντική ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση. Δύσκολα όμως θα εξισορροπηθεί το πλήγμα στον τουρισμό και στην παραγωγή, εκτός αν για κάποιον μαγικό λόγο τερματιστεί η κρίση τον Μάιο. Ανάλογα σενάρια «Αποκάλυψης» γράφονται τώρα για άλλες ευρωπαϊκές και μη χώρες. Θα δοκιμαστούν οι αντοχές της Ε.Ε. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η Γερμανία θα ξεπεράσει επιτέλους τις ανασφάλειες του παρελθόντος και θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων

Σε Καραντίνα η Παγκοσμιοποίηση

Σε Καραντίνα η Παγκοσμιοποίηση

Η καραντίνα είναι ένα μέτρο που για πρώτη φορά υιοθετήθηκε από τη Βενετία τον 14ο αιώνα, με αφορμή τη Μαύρη Πανώλη, η οποία τότε πήρε μαζί της το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Επτακόσια χρόνια αργότερα η ίδια πόλη βρίσκεται εκ νέου σε καραντίνα και συμβολίζει έτσι την επιστροφή των μεγάλων επιδημιών. Είναι δε ενδιαφέρον από την άποψη αυτή το γεγονός ότι στην πρώτη εικοσαετία του 21ου αιώνα, για τέταρτη φορά, ένας ζωικός ιός σπάει το φράγμα των ειδών, μολύνει τον άνθρωπο και μέσα σε λίγες εβδομάδες εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οι δε προβλέψεις για το κόστος της πανδημίας σε ανθρώπινες ζωές δεν μπορούν κανέναν να αφήσουν αδιάφορο. Ανεπισήμως γίνεται λόγος ότι από τον ιό αυτόν θα προσβληθούν περί τα 2 δισεκατομμύρια άτομα κι από αυτά 5 έως 7 εκατομμύρια θα χάσουν τη ζωή τους.